W raporcie stworzonym przez EASAC (European Academies Science Advisory Council) i FEAM (Federation of European Academies of Medicine) w 2020 r. naukowcy dokonali przeglądu możliwości i wyzwań dla szybko rozwijającej się medycyny regeneracyjnej. Poświęcono szczególną uwagę komórkom macierzystym, ponieważ – zdaniem badaczy – w tej dziedzinie istnieją pilne i złożone wyzwania dla badań, innowacji, wdrożenia i informacji pacjentów
Jak czytamy w raporcie opublikowanym w 2020 r., zatytułowanym “Wyzwania i możliwości medycyny regeneracyjnej” można tą dziedzinę zdefiniować, jako wyłaniającą się gałąź medycyny, która ma na celu naprawę funkcjonowania tkanek za pomocą leków molekularnych, terapii biologicznych, narzędzi, inżynierii tkankowej albo komórek i genów. Autorzy raportu zwracają uwagę, że medycyna regeneracyjna stawia sobie za cel wymianę lub naprawę ludzkich tkanek lub narządów, aby przywrócić ich normalne funkcjonowanie a wszystkie strategie medycyny regeneracyjnej polegają na stymulacji, kontrolowaniu lub zastąpieniu endogennych procesów rozwojowych lub naprawczych.
Czemu komórki macierzyste
Naukowcy piszą, że terapie komórkowe i genowe, a także inżynieria tkankowa osiągnęły etap testów klinicznych, a niektóre z nich dostępne są już jako sposoby leczenia. Koncentrują się zwłaszcza na komórkach macierzystych.
Według autorów raportu medycyna regeneracyjna daje dużą nadzieję na pokonanie trudnouleczalnych chorób, w szczególności tych dotykających starzejące się społeczeństwa oraz na zredukowanie kosztów opieki zdrowotnej. Zwracają uwagę, że przez dziesięciolecia terapia komórkami macierzystymi była przede wszystkim łączona z przeszczepami szpiku kostnego oraz przeszczepami skóry w przypadku rozległych poparzeń, jednak w ciągu ostatniej dekady nastąpił bardzo szybki wzrost w dziedzinie terapii eksperymentalnych medycyny regeneracyjnej, które szybko wkraczają do klinik.
Naukowcy zastrzegają, że do tej pory potwierdzono jedynie nieliczne wskazania, zwykle w przypadku rzadkich lub bardzo rzadkich chorób. Pojawiły się także zastosowania w leczeniu częściej występujących chorób, takich jak związana z wiekiem utrata wzroku lub oparzenia rogówki, choć leczenie tych schorzeń zastosowano do tej pory u niewielu pacjentów, głównie w ramach testów klinicznych.
Kontrowersyjne mezenchymalne komórki
Według autorów raportu jednym z istotnych problemów w terapiach komórkowych jest to, że poszczególne procedury szybko przenoszone są do zastosowań klinicznych, czasem przy nikłych podstawach eksperymentalnych i powierzchownym zrozumieniu patofizjologii. – “Nawet jeśli testy kliniczne są prawidłowo zaplanowane i wykonane, ich wyniki stają się bezużyteczne, jeśli nie są podparte solidną bazą eksperymentalną” – czytamy w dokumencie przygotowanym przez EASAC i FAM.
Podany jest przykład kontrowersji otaczających mezenchymalne komórki macierzyste. Według naukowców ich zastosowania często oparte były na niewystarczających badaniach naukowych, co doprowadziło do nieuzasadnionych oczekiwań dotyczących ich wielorakich zastosowań. Jak piszą w raporcie pomimo, iż osiągnięto postęp w zrozumieniu mezenchymalnych komórek macierzystych, to potrzebne są dalsze badania nad nimi.
International Society for Cell and Gene Therapy postuluje nawet o używanie nazwy mezenchymalne komórki zrębowe, zamiast dotychczas używanej mezenchymalne komórki macierzyste, ponieważ brakuje dowodów na to, że te komórki używane w terapii mają zdolność odnawiania i formowania zróżnicowanych tkanek.
Badania nad komórkami macierzystymi
Z raportu EASAC i FEAM wynika, że badania nad komórkami macierzystymi są bardzo zaawansowane w Unii Europejskiej a najbardziej obiecujące są strategie, w których zniszczone lub dysfunkcyjne tkanki zastępuje się nowymi… (…)
(Cały artykuł dostępny w e-Wydaniu “Rynku estetycznego”)
Chcesz wiedzieć więcej?
Ten i wiele innych ciekawych artykułów nt. medycyny estetycznej do przeczytania w numerze „Rynku estetycznego”.
Prenumeratorów zapraszamy do korzystania z e-WYDANIA