Wydawałoby się, że toksyna botulinowa, która zawładnęła wyobraźnią milionów ludzi, jest od zawsze obecna w medycynie estetycznej, tymczasem tak naprawdę narodziła się dopiero po 2000 r. – dowiadujemy się z “Raportu Rynku estetycznego 2023”. Doktor Alan Brown Scott był dyrektorem Smith-Kettlewell Eye Research Institute w San Francisco, kiedy pracował nad pionierskimi badaniami okulistycznymi.
Według Global Market Insights (GMI), międzynarodowej firmy konsultingowej toksyna botulinowa podawana w postaci iniekcji, jest jedną z głównych, małoinwazyjnych procedur, odpowiadających za dużą część światowego rynku medycyny estetycznej. Jak informuje GMI część rynku związana z toksyną warta była już w 2021 r. prawie 6 mld USD a w 2030 r. osiągnie 11,5 mld USD.
Jak informujemy w “Raporcie Rynku estetycznego 2023” za stałym wzrostem rynku toksyny botulinowej – zdaniem analityków – stoi głównie dążenie osób powyżej 40 roku życia do tego, żeby wyglądać młodziej. Rosnąca presja, dotycząca pewnych estetycznych cech, wywierana współcześnie szczególnie na kobiety w krajach rozwiniętych, stymuluje wzrost rynku przeciwzmarszczkowych iniekcji.
Słynna substancja – znana głównie pod nazwą „botoks” – zyskuje największe znaczenie w bardzo atrakcyjnej finansowo grupie wiekowej 40-54 lata. W Polsce jest to także jeden z najpopularniejszych zabiegów od lat.
Miała być lekiem okulistycznym
Doktor Alan Brown Scott, który niestety zmarł w 2021 r. w wieku 89 lat, był dyrektorem Smith-Kettlewell Eye Research Institute w San Francisco, kiedy pracował nad pionierskimi badaniami z toksyną botulinową w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Według Bloomberg Businessweek osobą, która jako pierwsza udostępniła Scottowi toksynę do badań, dotyczących zastosowań medycznych, był Ed Schantz, pracujący w wojskowym programie zajmującym się bronią biologiczną.
Warto tu nadmienić, że toksyna botulinowa w niewielkiej ilości może spowodować uduszenie poprzez paraliż mięśni układu oddechowego. Doktor Alan Scott szukał natomiast sposobu na oszczędzenie rozległych operacji pacjentom cierpiącym np. z powodu zeza, czy blefarospazmu.
On i jego zespół przez około dekadę pracowali nad stworzeniem leku, który nazwali Oculinum. Ponieważ specyfik nie był opatentowany a żadna firma farmaceutyczna nie była zainteresowana jego produkcją, okulista zdecydował się na zaciągnięcie kredytu pod własny dom oraz zabiegał o małe donacje od innych lekarzy, którzy następnie używali nowego leku w ramach prób klinicznych.
W efekcie wieloletnich starań w 1989 r. the US Food and Drug Administration (FDA) zatwierdziło lek do użycia we wskazaniach okulistycznych. Dr Alan Scott nie zamierzał jednak być producentem leku więc w 1991 r. sprzedał prawa do Oculinum dystrybutorowi, dużej firmie farmaceutycznej za dotąd nieujawnioną kwotę.
Lek XXI wieku
Jak pisał Washington Post dosyć szybko okuliści, którzy używali toksyny botulinowej, zaczęli odbierać od swoich mile zaskoczonych pacjentów sygnały, że terapia poza leczeniem zaburzeń oczu, powoduje też zanikanie niektórych zmarszczek pomiędzy brwiami. Sam doktor Alan Scott opowiadał o tym w wywiadzie dla telewizji CBS w 2012 r. Jego pacjenci okulistyczni żartowali, że przychodzą do niego, żeby pozbyć się zmarszczek, co go bawiło. – Naprawdę nie byłem świadom ani praktycznego, ani ekonomicznego aspektu tego zjawiska – przyznawał.
Toksyna botulinowa została po raz pierwszy oficjalnie zarejestrowana przez FDA do wskazań estetycznych dopiero w 2002 r. Aż trudno uwierzyć, że jest stosowana od tak niedługiego czasu. Od tamtej pory zdobyła ogromną popularność na całym świecie. Z danych Amerykańskiego Stowarzyszenia Chirurgów Plastycznych (The American Society of Plastic Surgeons – ASPS) wynika, że tylko w 2020 r. wykonano w USA 4,4 mln iniekcji z wykorzystaniem toksyny botulinowej.
Od czasu pierwszego zastosowania toksyny botulinowej do celów estetycznych powstało szereg preparatów opartych o jej działanie przeciwzmarszczkowe. W ostatnim czasie w Polsce pojawiły się co najmniej dwa nowe, ciekawe produkty oparte o nowe odmiany toksyny botulinowej, wprowadzone na rynek przez renomowane firmy. Toksyna botulinowa jest lekiem, który powinien być stosowany wyłączne przez lekarzy.
Źródło: Raport Rynku estetycznego 2023
