Peroksydaza ligninowa jest enzymem wyizolowanym z grzyba drzewnego Phanerochaete chrysosporium. Mechanizm działania tego enzymu wykorzystywanego w preparatach Elure polega na uszkodzeniu ścian komórkowych butwiejących roślin i melaniny [1]. Skuteczność preparatów potwierdzono w badaniach klinicznych
Uszkodzenie melaniny w warunkach in vivo wymaga alkoholu veratrylowego i pH poniżej 4.5 aby uaktywnić peroksydazę. W momencie gdy pH skóry wraca do wartości 5.5 aktywność enzymu ustaje, co ma miejsce ok. 1 godzinę po jego aplikacji [2]. Proces ten zachodzi w górnych warstwach naskórka podczas złuszczania korneocytów. Struktura molekularna ligniny jest podobna do melaniny. Wykorzystano to w badaniach, które potwierdziły poprawę kolorytu skóry poprzez zmniejszenie ilości eumelaniny. Enzym ten jest aktywowany przez H2O2 , następnie uszkadza melaninę dając szybki efekt jej eliminacji [3].
Szerokie zakrojone badania
Przed wprowadzeniem preparatów zawierających peroksydazę ligninową przeprowadzono 13 badań klinicznych w których wzięło udział około 450 pacjentów. Efektywność oceniano w USA, Europie, Chinach, Indiach, Japonii oraz Korei czyli na różnych fototypach skóry Wyniki tych badań potwierdziły bezpieczeństwo i skuteczność peroksydazy ligninowej.
W jednym z nich oceniano efektywność w leczeniu melasmy u 31 kobiet, które aplikowały preparat na całą twarz przez 8 tygodni. Kolor skóry był oceniany w dniu 0, 7, 28 i 56 przy pomocy chromametru na czole i policzkach. Dodatkowo wykonywano dokumentację fotograficzną każdej części twarzy, a klinicznej oceny redukcji melasmy dokonywało dwóch niezależnych dermatologów.
Obszar i poziom nasilenia melasmy (MASI – melasma area severity index) był wyraźnie mniejszy już w 28 dniu leczenia w porównaniu ze stanem wyjściowym. Nie odnotowano żadnych działań niepożądanych w trakcie leczenia [4].
Udowodniona poprawa
Inne badanie porównywało skuteczność peroksydazy ligninowej z 4% hydrochinonem. Wzięło w nim udział 60 kobiet w wieku 18 – 65 lat z łagodnymi i średnio nasilonymi przebarwieniami o charakterze melasmy. Badanie trwało 12 tygodni, a pacjentki zostały podzielone na 2 grupy.
Grupa 1 aplikowała tylko peroksydazę ligninową na jedną połową twarzy, podczas gdy druga połowa twarzy była nieleczona. Grupa 2 aplikowała peroksydazę ligninową na jedną połową twarzy, 4% hydrochinon zaś na drugą połowę twarzy. Oceny skuteczności leczenia dokonywał badacz, pacjent oraz badanie przy pomocy dermospektrofotometru w 4, 8 i 12 tygodniu.
Udowodniono, że skuteczność w redukcji przebarwień peroksydazy ligninowej i hydrochinonu była porównywalna, natomiast po tej stronie twarzy, gdzie aplikowana była peroksydaza ligninowa skóra wykazywała lepszą strukturę i większą gładkość [5].
Kolejne badanie miało charakter randomizowany, kontrolowany placebo i porównywało skuteczność peroksydazy ligninowej i 2% hydrochinonu w kremie. Przeprowadzono je w grupie 51 azjatyckich kobiet. Po randomizacji pacjentki stosowały na jedną stronę twarzy krem z peroksydazą ligninową na dzień i na noc , a na drugą placebo lub 2% hydrochinon również na dzień i na noc.
Po zakończeniu badania stwierdzono, że tylko strona twarzy poddana działaniu peroksydazy ligninowej wykazywała redukcję przebarwień w porównaniu do strony traktowanej 2% hydrochinonem lub placebo [6].
Wyjątkowa terapia
Niewątpliwą zaletą peroksydazy ligninowej jest jej bezpośredni wpływ na melonocyty co odróżnią ją od innych preparatów stosowanych w terapii melasmy dla których głównym punktem uchwytu jest tyrozynaza ( enzym uczestniczący w procesie syntezy melaniny). Może być ona stosowana w monoterapii łagodnych i średnio nasilonych przebarwień oraz w terapii łączonej z innymi procedurami (pilingi chemiczne, IPL) w terapii przebarwień głębokich.
Autorka artykułu: Prof. dr hab. n. med. Wioletta Barańska-Rybak – Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Gdański Uniwersytet Medyczny
Ten i wiele innych ciekawych tekstów nt. zabiegów medycyny estetycznej do przeczytania w numerze „Rynku estetycznego”
Prenumeratorów zapraszamy do korzystania z e-WYDANIA
Wszystkich zainteresowanych do PRENUMERATY
lub do EMPIKu
Piśmiennictwo:
1. Wong DWS. Structure and action mechanism of ligninolytic enzymes. Appl Biochem Biotechnol 2009;127:174-209.
2. Mauricio T, Karmon Y, Khaiat A. A randomized and placebo-controlled study to compare the skin-lightening efficacy and safety of lignin peroxidase cream vs 2% hydroquinone cream. J Cosmet Dermatol 2011;10:253-9.
3. Woo SH, Cho JS, Lee BS and Kim EK: Decolorization of melanin by lignin peroxidase from Phanerochaete chrysosporium. Biotechnol Bioprocess Eng 9: 256-260, 2004.
4. Zhong SM, Sun N, Liu HX, , Niu YQ, Wu Y. Reduction of facial pigmentation of melasma by topical lignin peroxidase: A novel fast-acting skin‑lightening agent. Exp Therap Med. 2015; 9: 341-344.
5. Draelos ZD. A split-face evaluation of a novel pigment-lightening agent compared with no treatment and hydroquinone. J Am Acad Dermatol 2015;72: 105-107.
6. Mauricio T. Karmon Y, Khaiat A. A randomized and placebo-controlled study to compare the skin-lightening efficacy and safety of lignin peroxidase cream vs. 2% hydroquinone cream. JCD 2011; 10: 253-259
