Niemal 90 proc. delegatów poparło nowelizację i przyjęło Kodeks Etyki Lekarskiej – poinformował prezes Naczelnej Rady Lekarskiej (NRL) Łukasz Jankowski. Zmiany wprowadzone podczas Nadzwyczajnego XVI Krajowego Zjazdu Lekarzy 18 maja b.r., dotyczą m. in. aktywności lekarza w mediach i internecie, reklamowania się, teleporad, badań nad genomem, czy kwestii wykorzystywania AI.
Jak Informuje Naczelna Izba Lekarska (NIL) wprowadzone do kodeksu zmiany były bardzo oczekiwane. – Daliście fantastyczny materiał do pracy i namysłu nad podstawowym dla nas dokumentem. Bardzo dziękuję. Gratuluję państwu, gratuluję samorządowi. To był naprawdę bardzo ważny i dobry dla nas dzień – powiedział na zakończenie zjazdu (18 maja) Łukasz Jankowski (na zdjęciu podczas obrad, fot. NIL), dziękując Komisji Etyki Lekarskiej oraz osobom, które wniosły propozycje poprawek.
Jakub Kosikowski rzecznik prasowy NIL podkreślał, że warto przeczytać cały nowy Kodeks Etyki Lekarskiej. – Wchodzi on w życie od 1 stycznia 2025 r. więc jest sporo czasu na dostosowanie się – mówił, odpowiadając na pytania „Rynku estetycznego”. Jego zdaniem zainteresowanie mogą wzbudzić np. zapisy o AI. – Nie chcemy jednak dzielić kodeksu na paragrafy “to przeczytajcie, a tego nie musicie” – tłumaczył.
Kodeks Etyki Lekarskiej o AI
Zgodnie z artykułem 12. nowego kodeksu lekarz może, w postępowaniu diagnostycznym, leczniczym lub zapobiegawczym, korzystać z algorytmów sztucznej inteligencji (AI – artificial intelligence). Musi jednak spełnić 4 warunki.
Ma obowiązek poinformowania pacjenta, że przy stawianiu diagnozy lub w procesie terapeutycznym będzie wykorzystana sztuczna inteligencja. Lekarz musi stosować te algorytmy, które są dopuszczone do użytku medycznego i posiadają odpowiednie certyfikaty. Konieczne jest uzyskanie świadomej zgody pacjenta na zastosowanie AI w procesie diagnostycznym lub terapeutycznym. Ostateczną decyzję diagnostyczną i terapeutyczną zawsze podejmuje lekarz.
Warto zaznaczyć, że istnieją poważne wątpliwości prawne i etyczne dotyczące AI. Chodzi m. in. o „karmienie” sztucznej inteligencji tekstami i obrazami stworzonymi przez ludzi. Jej działanie można interpretować, jako rodzaj kradzieży własności intelektualnej na masową skalę.
W pewnym sensie okradany – choć często nieświadomie – jest każdy, kto wrzuca pytania, obrazy, filmy do pudełka z napisem AI. Nie ma możliwości wycofania raz “zassanej” treści, choć bywa, że dzieje się to bez zgody autorów. Będzie przetwarzana już zawsze, aż do momentu, gdy ktoś “wyciągnie wtyczkę”. W sposób szczególny i nieodwracalny mogą się czuć okradani ludzie twórczy.
Lekarz w mediach
Kodeks Etyki Lekarskiej zawiera 4 podstawowe zasady publicznej aktywności. Po pierwsze lekarz powinien zwracać uwagę społeczeństwa, władz i pacjenta na znaczenie ochrony zdrowia, a także na zagrożenie ekologiczne.
Po drugie swoim postępowaniem i wypowiedziami publicznymi nie wolno mu propagować postaw antyzdrowotnych. Lekarz powinien być przykładem właściwych postaw zdrowotnych i dbać o własne zdrowie i dobrostan.
Po trzecie wypowiadając się na forum publicznym, przy udziale osób niebędących lekarzami (także w mediach, Internecie i w serwisach społecznościowych), na temat odkryć naukowych, technologii medycznych albo diagnostyki lub terapii, powinien mieć pewność, że jego wypowiedzi opierają się na aktualnej wiedzy medycznej.
Po czwarte działaniami i zachowaniem lekarza na forum publicznym, w szczególności w Internecie i mediach powinny kierować te same zasady etyczne, co przy bezpośrednim kontakcie z pacjentem, personelem medycznym, czy z innymi lekarzami.
Zmiana regulacji reklamowych
Wcześniej przepisy mówiły, że “wszelkie reklamowanie się jest zabronione” oraz “lekarz nie powinien wyrażać zgody na używanie swego nazwiska i wizerunku dla celów komercyjnych”. W nowym kodeksie słowo “reklama” się nie pojawia.
W artykule 71. czytamy, że “lekarz jest uprawniony do posługiwania się informacją o oferowanych usługach z zastrzeżeniem, że taka informacja będzie zgodna z zasadami etyki”. Uściślono, że informacja, do której lekarz jest uprawniony oznacza “każdą formę przekazu, mającą na celu upowszechnianie wizerunku lekarza lub usług związanych z wykonywaniem zawodu”.
Kodeks Etyki Lekarskiej w uaktualnionym kształcie stanowi też, że “niedopuszczalne jest wykorzystywanie autorytetu lekarza do promowania usług niezwiązanych z wykonywaniem zawodu”. Poza tym doprecyzowane zostały uregulowania, dotyczące związków z przemysłem medycznym.
Na styku medycyny i biznesu
Uściślono zapis, zgodnie z którym “lekarzowi nie wolno przyjmować korzyści od przedstawicieli przemysłu medycznego, jeżeli może to ograniczyć obiektywizm jego opinii zawodowych lub podważyć zaufanie do zawodu”. Natomiast może przyjąć np. zapłatę za prowadzenie szkoleń i badań, jeżeli “jest współmierna do wkładu pracy”.
Zwrócił naszą uwagę istotny dla uczestników konferencji oraz redakcji prasowych, doprecyzowany art. 56, który nakłada na lekarza obowiązek ujawniania “słuchaczom wykładów oraz redaktorom publikacji wszelkie związki z producentami leków lub wyrobów medycznych lub subwencje z ich strony oraz inne korzyści, mogące być przyczyną konfliktu interesów”.
Źródło: rynekestetyczny.pl/NIL
Chcesz wiedzieć więcej?
Ten i wiele innych ciekawych artykułów nt. medycyny estetycznej do przeczytania w numerze „Rynku estetycznego”.
Prenumeratorów zapraszamy do korzystania z e-WYDANIA
