Rozstrzygając wątpliwości dotyczące możliwości zastosowania zwolnienia usług medycyny estetycznej należy pamiętać o celu wprowadzeniu zwolnienia z VAT – tłumaczy w rozmowie z portalem rynekestetyczny.pl Jerzy Martini, doradca podatkowy z kancelarii Baker & McKenzie.
Rynek Estetyczny: – Ustawa o VAT, przygotowana przez Ministerstwo Finansów wprowadza dodatkowe obciążenia na lekarzy, działających w obszarze medycyny estetycznej – jakie to są obciążenia?
Jerzy Martini: – Przede wszystkim od 1 stycznia 2011 r. istotnie zmienił się zakres zwolnienia z VAT usług medycznych. W szczególności dotyczy to medycyny estetycznej, w przypadku której stosowanie zwolnienia z VAT zostało ograniczone w sposób zasadniczy.
Od 1 maja 2011 zmieniły się również przepisy dotyczące ewidencji za pomocą kas fiskalnych. Z tym dniem skończyło się wyłączenie z obowiązku ewidencjonowania przez kasy usług w zakresie ochrony zdrowia.
– Jakie rodzaje procedur medycyny estetycznej zostaną objęte opodatkowaniem?
– Większość usług medycyny estetycznej nie mieści się w zwolnieniu z VAT. Według obecnych kryteriów ze zwolnienia z VAT mogą korzystać jedynie takie usługi opieki medycznej, które służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia – jeśli wykonywane są przez podmioty lecznicze lub w ramach wykonywania zawodu lekarza.
Rozstrzygając wątpliwości dotyczące możliwości zastosowania zwolnienia usług medycyny estetycznej należy pamiętać o celu wprowadzeniu zwolnienia z VAT. Korzystają z niego tylko te usługi medyczne, które wykonywane są w interesie publicznym.
Niewątpliwie w interesie publicznym jest ochrona i przywracanie zdrowia obywateli. Natomiast trudno taki cel przypisać większości zabiegów chirurgii estetycznej – oczywiście poza przypadkami rekonstrukcji wykonywanymi wobec ofiar wypadków etc. Usuwanie subiektywnie ocenianych wad estetycznych nie jest kwestią leżącą w interesie publicznym lecz prywatnym.
Dlatego w zdecydowanej większości przypadków usługi medycyny estetycznej nie będą korzystały ze zwolnienia z VAT, chyba, żeby dotyczyły „przywracaniu zdrowia” a więc rekonstrukcji danych części ciała. Oczywiście można się pokusić o twierdzenie, że usuwanie efektów wynikających z procesu starzenia się – a więc procesu ogólnego pogorszenia funkcjonowania organizmu – jest „przywracaniem zdrowia” w rozumieniu ustawy.
Przyjmując to założenie, usługi nakierowane na takie „przywrócenie do stanu zdrowia” mogłyby korzystać ze zwolnienia z VAT. Takie podejście wydaje się jednak ryzykowne – zwolnienie z VAT, jak każdy wyjątek od zasady powszechności opodatkowania VAT powinno być interpretowane bardzo ściśle.
– Lekarze mają wątpliwości, co do zakwalifikowania poszczególnych procedur do opodatkowania VATem lub nie. Czy istnieje jakiś prosty sposób na poradzenie sobie z tymi wątpliwościami?
– Biorąc pod uwagę dosyć nieostre kryteria „przywracania zdrowia” niestety nie ma łatwego sposobu na rozstrzygnięcie kwestii zakresu zwolnienia z VAT usług medycyny estetycznej. W przypadku wątpliwości, które zapewne będą się pojawiały, warto wystąpić z wnioskiem o indywidualną interpretację przepisów podatkowych wydawaną przez Ministerstwo Finansów.
Zastosowanie się do takiej interpretacji chroni podatnika przed negatywnymi konsekwencjami VAT – o ile stan faktyczny zostanie przedstawiony w sposób rzetelny i kompletny.
– Od kiedy lekarze będą musieli zapłacić dodatkowy VAT?
– Zmiana ustawy dotycząca zakresu zwolnienia z VAT weszła wżycie 1 stycznia 2011 r.
– Z jakiej regulacji wynika obowiązek wprowadzenia kas fiskalnych w gabinetach lekarzy medycyny estetycznej?
Obowiązek ten wynika z art.111 ustawy o VAT. Przepis ten wskazuje, że podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
– W jakiej sytuacji lekarz będzie musiał wprowadzić kasę fiskalną, a kiedy nie ma takiego obowiązku?
– Obowiązek stosowania kas fiskalnych dotyczy wyłącznie obrotu z pacjentami a nie przedsiębiorcami, działającymi w takim charakterze, co wynika wprost z art. 111 ustawy o VAT. Dodatkowo, przepisy rozporządzenia wykonawczego z dnia 26 lipca 2010 r. wprowadzają też inne wyłączenia z obowiązku stosowania kas fiskalnych.
Przede wszystkim jest to §3 ust.1 pkt.2 tego rozporządzenia, który zwalania z tego obowiązku podatników, u których kwota obrotu z podmiotami nieprowadzącymi działalności gospodarczej nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40 tys. zł.
– Od kiedy lekarze będą musieli wprowadzać kasy fiskalne do gabinetów?
– Obowiązek ten powstanie po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w ciągu roku podatkowego przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40 tys. zł na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej.
W przypadku podatników rozpoczynających działalność gospodarczą w tym roku limit ten wynosi 20 000 i obowiązek ewidencji powstaje od razu po przekroczeniu tego limitu obrotu .
– Czy istnieją jakieś mechanizmy, które pozwolą na choćby częściowe pokrycie kosztów wprowadzenia kasy fiskalnej do gabinetu?
– Faktycznie, podatnicy mogą odzyskać część kwoty wydanych na kasę fiskalną. Zgodnie z art.111 ust. 4. ustawy o VAT podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia – powstania obowiązku – ewidencjonowania w wysokości 90 proc. jej ceny zakupu bez podatku, nie więcej jednak niż 700 zł.
Muszą jednak spełnić warunki określone w §2 rozporządzenia z dnia 27 grudnia 2010 r. w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących. Muszą zatem: po pierwsze złożyć do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, przed terminem rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego, pisemnego zgłoszenia o liczbie kas rejestrujących i miejscu ich używania, które podatnik zamierza stosować do tego ewidencjonowania;
Po drugie rozpocząć ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego nie później niż w obowiązujących terminach, przy użyciu kas rejestrujących nabytych w okresie, kiedy kasy te były objęte ważnym potwierdzeniem ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
Po trzecie posiadać dowód zapłaty całej należności za kasę rejestrującą.
Dziękuję za wyjaśnienia
Z Jerzym Martinim, doradcą podatkowym kancelarii Baker & McKenzie rozmawiał Daniel Mieczkowski
